کد مطلب:303710 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:136
حضرت زینب و خواهرش ام کلثوم
ولادت حضرت زینب كبری علیهاسلام در روز پنجم جمادی الاولی سال پنجم یا ششم هجری در مدینه منوره واقع شده است. [1] .
و خواهرش ام اكلثوم كه او را زینب صغری می گفتند یك سال بعد از ولادت حضرت زینب كبری علیهاسلام به دنیا آمد.
حضرت زینب علیهاسلام خواهر قهرمان امام حسین علیه السلام، همان بانویی است كه باید گفت: سرّنی در نینوا می ماند اگر زینب نبود
كربلا در كربلا می ماند اگر زینب نبود
به راستی كه اگر زینب علیهاسلام آن خطبه های آتشین را علیه دستگاه حاكمه یزیدبن معاویه لعنةآله علیه ایراد نمی كرد چه كسی می توانست انگیزه قیام خونین اباعبدالله الحسین علیه السلام را بداند؟ با آن تبلیغات سوء دشمن كه علیه حضرت علی و فرزندان او در شام مقر حكومت ننگین معاویه و فرزند پلیدش یزید براه انداخته بودند.
مردم نمی دانستند كه به چه دلیل حضرت سیدالشهداء علیه السلام در قیام خونینش برضد ستم، خواهران و اهل و عیال خود را می برد؟ این مسئله بعد از پایان اسارت اسیران پیروز از كربلا به كوفه و از آنجا به شام سپس به سوی مدینه منوره تحقق یافت.
صلوات وسلام بی حد ما به روح مطهر حضرت زینب سلام آله علیها باد
این بانو به عقد پسر عمویش عبدالله بن جعفر در آمد و از او فرزندانی آورد از آن جمله دو پسر به نام های عبداله و عون كه هر دو در كربلا شهید شدند و خودش نیز یك سال بعد از شهادت برادرش یعنی در سال 62 وفات یافت و قبر شریفش در شام محل زیارت شیعیان و پیروان آل اطهار علیهم السلام است وبرخی نیز قبر مطهر آن حضرت را در مصر دانسته اند و در آنجا نیز گنبد و بارگاه مجلل همچون گنبد و بارگاهش در شام دارد.
و باز قابل ذكر است كه این كتاب به دلیل این كه مخصوص حضرت زهرا سلام الله علیها نگاشته شده جای تجزیه و تحلیل بحث های فرعی نیست و خود محتاج به تألیف كتابهای دیگر است
فقط خواستیم به طور اختصار بگوئیم كه فرزندان زهرا علیهاسلام چند نفر بودند و در چه شرایطی می زیستند و چگونه كارشان ختم شد بعضی نوشته اند:
قبری كه بنام حضرت زینب در مصر واقع شده درست است ولی صاحب آن قبر مادرش صهباءثعلبیه بوده است [2] ، خدا داناتر به اسرار عالم است.
و اما ام كلثوم دختر كوچك امیرالمومنین علیه السلام بعضی می گویند كه در سن كودكی به ازدواج عمربن الخطاب در آمد ولی به دلیل این كه وی صغیر بود با او همخوابه نشد [3] و برخی اسم ام كلثوم را رقیه نوشته اند كه بعد به ام كلثوم شهرت یافت.
و برخی مانند علامه شهرستانی با اعتماد به كتاب زینبیات تألیف نسّا به معروف عرب (عُبَیْدلی) متوفای 277 هجری نیز قبر حضرت زینب كبری را در قناطر السباع مصر دانسته اند و برخی نیز ام كلثوم یا زینب صغری را مدفون درمصر می دانند و الله اعلم بالصواب. [4] .
نظر به این كه نظریه های مختلف تاریخی در شرح زندگانی حضرت ام كلثوم خواهر دیگر حضرت زینب علیهاسلام وجود داشت صلاح ندیدم در این مختصر تمام آن نظریه ها را منعكس كنم افرادی كه مایلند دقیقاً قضایا را در این زمینه ها دنبال كنند به كتاب خاتون دوسرا تألیف مرحوم فیض الاسلام و كتاب فاطمةالزهرا سیدةنساءالعالمین تألیف عمادالدین اصفهانی و كتاب فاطمةالزهرا بهجةقلب المصطفی تألیف آیت الله صابری همدانی و كتاب ناسخ التواریخ مرحوم لسان الملك و سایر كتب تاریخی مراجعه نمایند.
فقط به چند جمله كوتاه در پایان این فصل اكتفاء می كنیم
بعضی نوشته اند كه ام كلثوم دختر بزرگ امیرالمومنین و فاطمه علیهماسلام زن عمربن الخطاب بود ابتداء حضرت امیر به این امر راضی نبود و برخی نام این دختر را رقیه نوشته اند عباس عموی پیامبر (ص) باعث شد كه این ازدواج صورت بگیرد و به علی علیه السلام پیشنهاد كرد كه یا علی برای این كه عمر شری به پا نكند ام كلثوم را به او تزویج كن، و در بعضی از اخبار آمده كه ام كلثوم را به خانه عمر فرستادند و عمر او را به خانه پدر برگردانید.
و برخی نوشته اند كه چون ام كلثوم صغیره بوده از این جهت عمر او را به خانه پدر برگردانید ولی وقتی بزرگ شد به وساطت عباس عموی پیامبر ام كلثوم را به عقد عمر در آوردند و از او دو فرزند به نام های زید و رقیه بنت عمر به دنیا آمدند.
فوت ام كلثوم به تحقیق در زمان امام مجتبی علیه السلم واقع شده و جای هیچ تردیدی نیست كه قبر شریفش در قبرستان بقیع است. [5] .
شایسته ترین زن به تمامت زهراست
سر چشمه عفت و شهامت زهراست
این فخر، بس است هر دو عالم او را
خود مادر یازده امامت زهراست
ای گنج شرف ام ابیهای پدر
همتای علی مام شبیر و شَبّر
زان روی پدر به پای تو بر می خاست
چون مثل تو می نزاده هرگز مادر [6] .
و خواهرش ام اكلثوم كه او را زینب صغری می گفتند یك سال بعد از ولادت حضرت زینب كبری علیهاسلام به دنیا آمد.
حضرت زینب علیهاسلام خواهر قهرمان امام حسین علیه السلام، همان بانویی است كه باید گفت: سرّنی در نینوا می ماند اگر زینب نبود
كربلا در كربلا می ماند اگر زینب نبود
به راستی كه اگر زینب علیهاسلام آن خطبه های آتشین را علیه دستگاه حاكمه یزیدبن معاویه لعنةآله علیه ایراد نمی كرد چه كسی می توانست انگیزه قیام خونین اباعبدالله الحسین علیه السلام را بداند؟ با آن تبلیغات سوء دشمن كه علیه حضرت علی و فرزندان او در شام مقر حكومت ننگین معاویه و فرزند پلیدش یزید براه انداخته بودند.
مردم نمی دانستند كه به چه دلیل حضرت سیدالشهداء علیه السلام در قیام خونینش برضد ستم، خواهران و اهل و عیال خود را می برد؟ این مسئله بعد از پایان اسارت اسیران پیروز از كربلا به كوفه و از آنجا به شام سپس به سوی مدینه منوره تحقق یافت.
صلوات وسلام بی حد ما به روح مطهر حضرت زینب سلام آله علیها باد
این بانو به عقد پسر عمویش عبدالله بن جعفر در آمد و از او فرزندانی آورد از آن جمله دو پسر به نام های عبداله و عون كه هر دو در كربلا شهید شدند و خودش نیز یك سال بعد از شهادت برادرش یعنی در سال 62 وفات یافت و قبر شریفش در شام محل زیارت شیعیان و پیروان آل اطهار علیهم السلام است وبرخی نیز قبر مطهر آن حضرت را در مصر دانسته اند و در آنجا نیز گنبد و بارگاه مجلل همچون گنبد و بارگاهش در شام دارد.
و باز قابل ذكر است كه این كتاب به دلیل این كه مخصوص حضرت زهرا سلام الله علیها نگاشته شده جای تجزیه و تحلیل بحث های فرعی نیست و خود محتاج به تألیف كتابهای دیگر است
فقط خواستیم به طور اختصار بگوئیم كه فرزندان زهرا علیهاسلام چند نفر بودند و در چه شرایطی می زیستند و چگونه كارشان ختم شد بعضی نوشته اند:
قبری كه بنام حضرت زینب در مصر واقع شده درست است ولی صاحب آن قبر مادرش صهباءثعلبیه بوده است [2] ، خدا داناتر به اسرار عالم است.
و اما ام كلثوم دختر كوچك امیرالمومنین علیه السلام بعضی می گویند كه در سن كودكی به ازدواج عمربن الخطاب در آمد ولی به دلیل این كه وی صغیر بود با او همخوابه نشد [3] و برخی اسم ام كلثوم را رقیه نوشته اند كه بعد به ام كلثوم شهرت یافت.
و برخی مانند علامه شهرستانی با اعتماد به كتاب زینبیات تألیف نسّا به معروف عرب (عُبَیْدلی) متوفای 277 هجری نیز قبر حضرت زینب كبری را در قناطر السباع مصر دانسته اند و برخی نیز ام كلثوم یا زینب صغری را مدفون درمصر می دانند و الله اعلم بالصواب. [4] .
نظر به این كه نظریه های مختلف تاریخی در شرح زندگانی حضرت ام كلثوم خواهر دیگر حضرت زینب علیهاسلام وجود داشت صلاح ندیدم در این مختصر تمام آن نظریه ها را منعكس كنم افرادی كه مایلند دقیقاً قضایا را در این زمینه ها دنبال كنند به كتاب خاتون دوسرا تألیف مرحوم فیض الاسلام و كتاب فاطمةالزهرا سیدةنساءالعالمین تألیف عمادالدین اصفهانی و كتاب فاطمةالزهرا بهجةقلب المصطفی تألیف آیت الله صابری همدانی و كتاب ناسخ التواریخ مرحوم لسان الملك و سایر كتب تاریخی مراجعه نمایند.
فقط به چند جمله كوتاه در پایان این فصل اكتفاء می كنیم
بعضی نوشته اند كه ام كلثوم دختر بزرگ امیرالمومنین و فاطمه علیهماسلام زن عمربن الخطاب بود ابتداء حضرت امیر به این امر راضی نبود و برخی نام این دختر را رقیه نوشته اند عباس عموی پیامبر (ص) باعث شد كه این ازدواج صورت بگیرد و به علی علیه السلام پیشنهاد كرد كه یا علی برای این كه عمر شری به پا نكند ام كلثوم را به او تزویج كن، و در بعضی از اخبار آمده كه ام كلثوم را به خانه عمر فرستادند و عمر او را به خانه پدر برگردانید.
و برخی نوشته اند كه چون ام كلثوم صغیره بوده از این جهت عمر او را به خانه پدر برگردانید ولی وقتی بزرگ شد به وساطت عباس عموی پیامبر ام كلثوم را به عقد عمر در آوردند و از او دو فرزند به نام های زید و رقیه بنت عمر به دنیا آمدند.
فوت ام كلثوم به تحقیق در زمان امام مجتبی علیه السلم واقع شده و جای هیچ تردیدی نیست كه قبر شریفش در قبرستان بقیع است. [5] .
شایسته ترین زن به تمامت زهراست
سر چشمه عفت و شهامت زهراست
این فخر، بس است هر دو عالم او را
خود مادر یازده امامت زهراست
ای گنج شرف ام ابیهای پدر
همتای علی مام شبیر و شَبّر
زان روی پدر به پای تو بر می خاست
چون مثل تو می نزاده هرگز مادر [6] .
[1] فاطمةالزهرا سيده نساءالعالمين/511.
[2] سيدة نساء العالمين/647.
[3] منتهي الامال ج اول/229.
[4] سيدة نساءالعالمين/645.
[5] همان/643-644.
[6] سروده: صديق عرباني.